■ ارزش نیم‌میلیاردی درختان خیابان ولی‌عصر در پاک‌سازی هوای پایتخت

ارزش نیم‌میلیاردی درختان خیابان ولی‌عصر در پاک‌سازی هوای پایتخت

یک متخصص مدیریت شهری معتقد است درحالی‌که درختان نقش بسیار مهمی در تلطیف فضای شهری و به دنبال آن کاهش مصرف انرژی دارند، متأسفانه این کارکرد آن‌گونه که باید و شاید، مورد توجه متخصصانِ برنامه‌ریزی شهری قرار نمی‌گیرد. محسن طباطبایی مزدآبادی در نشست بررسی وضعیت آلودگی هوای تهران گفت: یکی از مهم‌ترین کارکردهای درختان، تولید اکسیژن است، به‌طوری‌که یک درختِ بیست‌ساله‌ی سدر قرمز با تاج ۸۰۰ مترمربعی ، هرروز ۱۶۰۰ مول اکسیژن خالص تولید می‌کند که نزدیک به ۴۲۰ میلیون تومان در هر سال ارزش اکسیژن تولیدی آن است. بنابراین، یک درخت ۵۰ساله ارزشی معادل ۲۱ میلیارد تومان در تولید اکسیژن دارد.

وی ادامه می دهد: ولی واقعیت این است که این موجود بی نظیر غیر از این توانایی منحصر به فرد، یک کارکرد بسیار مهم دیگر هم دارد و آن تلطیف دمای محیط است.

دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در مورد این مطلب توضیح می دهد که باید ابتدا به این نکته اشاره کرد که غیر از خودروهایی که متهم اصلی آلودگی هوا به شمار می روند، تشدید آلودگی هوا در شهرها متهم دیگری دارد که از چشم بسیاری پنهان مانده است و آن آلودگی هوای ناشی از سیستم گرمایش منازل مسکونی و ادارات است.

به گفته طباطبایی مطابق پژوهش های وزارت نفت، میزان متوسط مصرف سالانه گاز برای ساختمان های اداری و تجاری به رقمی بالغ بر ۲۶ مترمکعب می رسد و آلایندگی ناشی از فعالیت هر موتور خانه معادل ۵۰ تن در سال است!



وی با طرح این سوال که در این میان، درختان و یا به عبارت بهتر فضای سبز شهری چه کمکی می توانند به حل معضل آلودگی هوای تهران بکنند اینگونه پاسخ می دهد که درختان شهری از طریق سایه مانع از گرم شدن و از طریق تعرق و تبخیر باعث خنک شدن ساختمان و سطوح پیاده رو می شوند و در زمستان نیز درختان شهری سرعت باد را کاهش داده و درنتیجه نفوذ هوا به داخل ساختمان کاهش می یابد و به دنبال آن مصرف انرژی برای گرمایش کاهش می یابد.

این متخصص اقتصاد و مدیریت شهری با اشاره به اینکه این کاهش تقاضا برای انرژی، انتشار آلودگی از طریق موتورخانه ها و به تبع آن نیروگاه ها را نیز کاهش می دهد می افزاید: درختان شهر از طریق جذب آلاینده های گازی مانند so۲، O۳، NO۲، از طریق سطح برگ خود و نیز با متوقف کردن حرکت ذرات مانند PM۱۰، گرد و غبار خاکستر و گرده و آزاد کردن O۲ از طریق فرآیند فتوسنتز کیفیت هوا را نیز بهبود می بخشند.

مدیرمسئول فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد و مدیریت خاطرنشان می کند: براساس تحقیقی که با عنوان "برآورد ارزش منافع چنارهای خیابان ولیعصر در بهبود کیفیت هوای شهر تهران" در سال ۹۱ انجام شده است، در مجموع درختان چنار خیابان ولیعصر ۵۵۴۶۹۰۶۱۱ ریال منفعت ارائه کردند، یعنی به طور متوسط هر درخت ۸۵۴۸۱.۶۸ ریال منفعت ارائه می کنند که بیشترین منفعت ارائه شده مربوط به بهبود کیفیت هوا با رقم ۳۵۵۱۳۶۶۵۲ ریال است.

وی با اشاره به نتایج این تحقیق می گوید: درختان خیایان ولیعصر در زمینه صرفه جویی انرژی نیز ارزشی بالغ بر ۹۵۶۳۴۷۴۷ را دارا هستند.

دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران متذکر می شود با توجه به آنچه گفته شد و با توجه به این ارزش بالا، برای این موجود مفید و در عین حال کم توقع، ارائه الگویی مناسب برای برنامه ریزان شهری به منظور استفاده از ظرفیت درختان در فضای شهری ضروری به نظر می رسد.